Vandaag is het op de kop af 6 maanden geleden dat mijn verkering een vreselijk herseninfarct kreeg. Het waren gruwelijke, maar toch ook hele mooie maanden. Maanden waarin ik heb geleerd dat ik heel veel meer kan dan ik dacht. Dat stilte, ritme en discipline cruciaal zijn. Dat druk zorgt voor onverwachte creativiteit en dat comfort daar de grootste vijand van is. En maanden waarin ik ervoer dat alles draait om de juiste mensen op de juiste plek.
Ik heb vaak gedacht aan de moeder van een meisje met een serieuze eetstoornis. Zij vertelde me: “iedereen in de zorg is heel aardig en empathisch. Maar het is regelmatig valse empathie. Het is dan empathie van wel woorden, maar te weinig daden. Soms zijn die woorden fijn hoor, maar ik heb ook nodig dat je dingen voor me regelt. Dat je het zegt als dat niet kan. Dat je duidelijk bent, mij in mijn waarde laat en dus ook eerlijk bent”. Ik voelde toen al dat er best iets klopte van wat ze zei. En nu weet ik het zéker.
Want lieve mensen, we zijn eigenlijk vaak helemaal niet zo aardig voor mensen die het meest kwetsbaar zijn. In onze eigen ogen zijn we dat misschien wel doordat we zo lekker empathisch meevoelen. Maar in de ogen van degene die tegenover ons zit zijn we vooral van waarde als we tegemoetkomen aan diens behoeftes. En dat kan op zoveel meer manieren dan alleen door een luisterend oor te zijn. Ik denk dat er 3 behoeften zijn waarvoor iemand die kwetsbaar is hulp zoekt:
1. Voor een analyse van zijn of haar probleem: wat is er nou echt aan de hand?
2. Voor het samen zoeken naar een oplossing: wat kunnen we hoe doen? Of niet doen.
3. Voor menselijkheid: wat naast steun ook duidelijkheid en echt contact vraagt.
Langs die behoeften moeten we gaan organiseren volgens mij. Niet binnen kaders van domeinen of financiering, maar binnen kaders van behoeftes dus. En dat gaat logischerwijs niet 1, 2, 3 bij een school, een gemeentehuis of een jeugdzorginstelling die al jaren op een bepaalde manier werkt. Dus ik heb een startlijstje gemaakt waarmee je als individu binnen zo’n organisatie vandaag aan de slag kan. Ik noem dit lijstje De 5 geboden van werken met kwetsbaarheid. Dit zijn ze:
1. Kom je afspraken na en regel zaken. Echt.
2. Realiseer je de ingewikkeldheid van kwetsbaarheid en afhankelijkheid. En het feit dat niemand daarvoor kiest. Ben degene die ongelijkwaardigheid opheft door gewoon zichzelf te zijn. Toon je eigen kwetsbaarheid en gebruik geen empathisch toontje.
3. Bedenk dat ieder protocol bedacht is voor een mens, door een mens en dat het soms belangrijk is de gaten in het protocol te zoeken
4. Ben duidelijk en bereikbaar. En alsjeblieft gebruik geen geblokkeerd nummer.
5. Maak ruimte voor lichtheid en humor
Leer ze uit je hoofd en pas ze toe. Ik weet zeker dat je werkplezier en je klanttevredenheid spectaculair stijgen.
En voor diegenen die denken: en die verkering dan? Die komt vrijdag naar huis. Ja soms is het leven echt heel mooi.
Comments